„Ojciec cały majątek zapisał kochance. Ona żyła w luksusie, a nam brakowało na chleb”

Dla mnie ojciec był kimś, kto zawsze wywoływał we mnie sprzeczne emocje. Z jednej strony chciałem być przez niego doceniany, z drugiej zaś nigdy nie potrafiłem z nim naprawdę porozmawiać. Może dlatego tak ważne były dla mnie więzi z rodzeństwem – Markiem i Karoliną. Razem stawialiśmy czoła surowemu światu, który nas otaczał. A jednak rodzina, którą stworzyli rodzice była... delikatna. Po jej śmierci coś się między nami zaczęło rozpadać. Z czasem ojciec związał się z Anią, co tylko pogłębiło przepaść między nami. Czułem, że gdzieś po drodze straciliśmy szansę na pojednanie, na prawdziwą rozmowę, która mogłaby wszystko wyjaśnić. Często zastanawiam się, czy kiedykolwiek w pełni zrozumiałem, co kierowało moim ojcem.

Śmierć ojca była jak zimny prysznic. W jednym momencie wszystko, co wydawało się stałe i pewne, zostało wywrócone do góry nogami. Relacje z rodzeństwem stały się dla mnie jeszcze ważniejsze. Chciałem, żebyśmy razem przeszli przez tę burzę. Ale życie pokazało, że nie zawsze jest tak, jakbyśmy tego chcieli. Testament ojca stał się punktem zapalnym, który na nowo otworzył stare rany.

Poczułem dziwną pustkę

Wspominam dzień odczytu testamentu jak przez mgłę, ale rozmowa z rodzeństwem tuż po tym wydarzeniu wryła mi się w pamięć. Staliśmy wszyscy trzej w kuchni u Karoliny, a atmosfera była gęsta od niewypowiedzianych słów.

– To nie może być prawda! On nie mógł zrobić czegoś takiego – brat uderzył pięścią w stół, aż kubki z herbatą podskoczyły.

Siostra próbowała zachować spokój, ale jej głos drżał, gdy mówiła:

– Marek, proszę... Musimy się uspokoić. Musimy zrozumieć, co się właściwie stało.

Spojrzałem na nich obu i poczułem dziwną pustkę. Czy to ja byłem najbardziej naiwny, wierząc, że może coś jeszcze można było naprawić?

– Może i lepiej, że nas pominął – wyrzuciłem z siebie, choć słowa te były jak gorycz w ustach. – To tylko potwierdza, kim dla niego byliśmy.

Marek patrzył na mnie z gniewem, a w jego oczach była mieszanina rozczarowania i żalu.

– Jak możesz tak mówić?! Przecież to wszystko, co miało należeć do nas! Całe życie, jakie dla nas zbudował!

Karolina, chociaż starała się być opanowana, cicho dodała:

– Może po prostu chciał, żebyśmy sami sobie poradzili. Może... – zawahała się, szukając słów, które mogłyby nas uspokoić.

Czułem się rozdarty. Myśli kłębiły się w mojej głowie. Czy naprawdę ojciec uważał, że nie zasługujemy na jego uznanie? Czy chciał, żebyśmy zaczęli od zera? Wciąż nie mogłem pojąć, dlaczego zostaliśmy wykluczeni. Emocje kipiały w nas wszystkich. Milczenie, które zapadło po tej rozmowie, było równie ciężkie, jak słowa, które padły. Mieliśmy tylko siebie, ale teraz czułem, że nawet to zaczyna się rozpadać.

Byłem zdezorientowany

Nie mogłem zrozumieć, dlaczego ojciec zdecydował się na taki krok. Kilka dni po odczycie testamentu natknąłem się na Anię w centrum miasta. To było przypadkowe spotkanie, ale wiedziałem, że nie mogę zmarnować tej okazji. Musiałem wiedzieć, dlaczego wszystko tak się potoczyło.

– Anna! – zawołałem, podbiegając do niej.

Odwróciła się, lekko zaskoczona moim tonem.

– Emil...? Jak się trzymasz?

Nie było czasu na grzeczności.

– Dlaczego ojciec zapisał ci wszystko? Co takiego mu obiecałaś, że nawet nas nie wymienił?

Ania wydawała się zbita z tropu, ale próbowała zachować spokój.

– To nie tak... To decyzja twojego ojca. Ja...

Nie zamierzałem jej pozwolić wymigać się od odpowiedzi.

– Co mu obiecałaś? – przerwałem jej. – Dlaczego zostaliśmy z niczym? – moje pytania były jak strzały, celne i nieubłagane.

Ania spuściła wzrok, a na jej twarzy malował się cień bólu.

– Nie chcę wdawać się w szczegóły. To była decyzja Jana. Może po prostu chciał, żebym ja... żebyśmy oboje mieli zabezpieczenie.

– Zabezpieczenie? – prychnąłem. – A co z nami? Byliśmy dla niego tylko bagażem przeszłości?

Czułem, że coś przede mną ukrywa. W jej oczach zobaczyłem coś, co przypominało strach lub niepewność, ale nie chciała tego ujawnić. Mimo to nie uzyskałem odpowiedzi, której szukałem. Odszedłem, wciąż zdezorientowany i pełen złości.

Musiałem poznać prawdę

Dzień później przypadek sprawił, że podsłuchałem rozmowę, która miała odpowiedzieć na niektóre z moich pytań. Wracałem z pracy, gdy zauważyłem Anię. Siedziała w kawiarni z prawnikiem ojca. Zaciekawiony, postanowiłem podejść bliżej i usiąść przy sąsiednim stoliku.

– Musimy unikać dalszych konfliktów z rodziną Jana – mówił prawnik. – To nie jest dla nikogo korzystne.

Anna westchnęła, przerywając ciszę.

– Wiem, ale spadek nie był tylko decyzją finansową. To była... decyzja osobista.

Zamroziłem. Decyzja osobista? O czym oni mówili?

– Rozumiem, że mógł być wynikiem jakiejś tajemnicy – dodał prawnik, nachylając się nad stolikiem. – Ale musimy myśleć o przyszłości.

Nie wytrzymałem. Wstałem, podszedłem do ich stolika i powiedziałem:

– Co to za tajemnica? O co tutaj chodzi?

Ania spojrzała na mnie zaskoczona, ale prawnik zachował spokój.

– To nie jest miejsce na takie rozmowy – odparł, próbując zakończyć temat.

Nie zamierzałem dać się zbyć.

– Chcę wiedzieć, dlaczego mój ojciec nas wykluczył. Co przed nami ukrywał?

Ania z ciężkim sercem postanowiła mówić.

– Twój ojciec miał swoje powody, które były związane z przeszłością... z dawnymi wydarzeniami, które zawsze były dla niego trudne.

Czułem, jak narasta we mnie frustracja.

– Jakimi wydarzeniami? Co takiego mogło wpłynąć na to, żeby nas wykluczyć?

– To długa historia...

Te słowa tylko podsyciły mój gniew.

Byłem w szoku

Następnego dnia spotkałem się z Anią z dala od zgiełku miasta. Tym razem oboje wiedzieliśmy, że nadszedł czas na szczerość. Usiadła na ławce i zaczęła swoją opowieść.

– Wasz ojciec był skomplikowanym człowiekiem – zaczęła, patrząc na dalekie drzewa, jakby szukała w nich odpowiednich słów. – Kiedy się poznaliśmy, nie wiedziałam o jego przeszłości zbyt wiele. Z czasem zaczął się przede mną otwierać. Mówił o swoich rozczarowaniach, o błędach, które popełnił, zanim jeszcze się pojawiłam.

Poczułem, że w jej głosie jest prawdziwy smutek, ale nie przerywałem.

– Nigdy nie czuł, że zasługuje na drugą szansę – kontynuowała. – Kiedyś mi wyznał, że obawia się, że zostanie źle zapamiętany. Być może dlatego postanowił zapisać wszystko mnie. Chciał zapewnić mi życie, którego on sam nie mógł doświadczyć w pełni.

Patrzyłem na nią, próbując pojąć, co naprawdę kierowało moim ojcem.

– Ale dlaczego? Dlaczego nas odsunął?

Ania westchnęła, jakby wyjawienie tej prawdy było dla niej bolesne.

– Zawsze zmagał się z poczuciem winy. Wiem, że czuł, że was zawiódł. Myślę, że chciał, abyście mogli zacząć od nowa, bez ciężaru jego decyzji.

Te słowa były jak zimny prysznic. Nie wiedziałem, co o tym wszystkim myśleć. Zawiedziony i pełen wątpliwości, postanowiłem nie odwiedzać więcej grobu ojca. W tym momencie nie byłem gotów na konfrontację z przeszłością, która nadal była tak nieuchwytna.

Próbowałem zrozumieć motywacje ojca

Mimo wszystko nie mogłem zostawić tego bez wyjaśnienia. Umówiłem się na spotkanie z prawnikiem, który zajmował się testamentem ojca. Było coś w jego spojrzeniu, co sprawiło, że czułem, iż on również zna więcej szczegółów. Usiedliśmy naprzeciwko siebie w jego biurze, pełnym akt i dokumentów. Zaczął od razu, jakby wiedział, że nie mam czasu na uprzejmości.

– Musisz wiedzieć, że Jan bardzo się przejmował waszą przyszłością – powiedział, przeglądając dokumenty. – Zawsze miał wrażenie, że jego decyzje mogły was obciążać.

– Dlatego postanowił wszystko zapisać Ani? – spytałem, próbując zrozumieć sens tego wszystkiego.

Prawnik skinął głową.

– Obawiał się, że jeśli zostawiłby wam wszystko, mogłoby to wywołać konflikty, a on nie chciał, żebyście żyli w cieniu jego błędów. Obawiał się, że odrzucicie Annę, a chciał zabezpieczyć jej przyszłość. Wiedział, że to kontrowersyjna decyzja, ale zrobił to z miłości.

Słuchałem, próbując złożyć te słowa w całość. Czy naprawdę mógłby zrzucić na nas takie brzemię, tylko po to, by nas ochronić?

– Czuł, że cię zawiódł – dodał prawnik, widząc moje wahanie. – Zmagał się z tym przez całe życie. Nie zawsze podejmował dobre decyzje, ale chciał, byś zrozumiał, że mimo wszystko was kochał.

W mojej głowie wszystko zaczynało się układać. W końcu zaczynałem rozumieć, że tato działał nie z egoizmu, ale z obawy i poczucia winy, które nosił w sobie przez tyle lat.

Emil, 30 lat

Czytaj także: