„Matka nie chciała mnie znać, bo odeszłam od męża. Pękło mi serce, gdy odwróciła się ode mnie ”

Zawsze byłam tą „poukładaną”. Kinga – córka idealna, żona na medal, matka na pełen etat. Wyszłam za mąż jeszcze na studiach, dwa lata później tuliłam pierwsze dziecko. Kredyt, dom, wakacje jak z reklamy. Życie w pięknej ramce, którą rodzice stawiali sobie z dumą na półce.

Niedzielne obiady u mamy były rytuałem. Rosół z makaronem, schabowy, sernik. Gwar rozmów, czasem sprzeczki – ale wszystko miało swój rytm. Byłam częścią tej układanki. Do czasu. Aż się rozwiodłam.

Nie było dramatu, tylko cicha decyzja – że nie chcemy już wspólnego życia. Gdy powiedziałam o tym rodzicom, usłyszałam:

– Na razie odpuść, Kinga. Musimy to przemyśleć. Wiesz, jak rodzina na to patrzy.

I przestali do mnie dzwonić.

Dzieci pytały, czemu babcia nie zaprasza. Tłumaczyłam wymijająco. Czułam, że krzesło, które tyle lat zawsze czekało na mnie przy rodzinnym stole, zostało odstawione. Jakby rozwód przekreślił wszystko to, kim byłam wcześniej.

Byłam dla nich niewidzialna

Niedzielny poranek. Dzieci w piżamach bawiły się klockami na dywanie, a ja stałam przy kuchennym blacie, mieszając owsiankę. Słońce przez okno przygrzewało jak oszalałe. I wtedy zadzwonił telefon.

– Cześć, Kinga – głos siostry brzmiał dziwnie niepewnie. – Słuchaj... pomyślałam, że może wpadniesz w przyszłą niedzielę na obiad. Tak po prostu, bez dzieci.

– Bez dzieci? – zdziwiłam się.

– Rodzice… no, jeszcze nie są gotowi. Ale ja chcę się z tobą zobaczyć.

– Gotowi? Na co? – zadałam pytanie zbyt ostrym tonem, ale szybko się ugryzłam w język. – Dobrze, pomyślę.

Odłożyłam telefon i przez dłuższą chwilę po prostu stałam. Owsianka wykipiała, pachniało przypalonym mlekiem. A ja wpatrywałam się w zlew, jakbym mogła tam znaleźć sens tej rozmowy.

„Jeszcze nie są gotowi”. Jakby moje życie było bombą, która może wybuchnąć przy stole. Pamiętałam dobrze ostatnią wizytę u rodziców. Dzieci zostały z moim byłym, a ja przy stole siedziałam jak gość, którego nikt nie prosił. Cisza po moim „rozwiodłam się” była jak mokry koc rzucony na wszystko, co znaliśmy.

– Dobrze, że dzieci nie były z nami – powiedziałam wtedy do siostry, wychodząc z mieszkania. – Pewnie też by poczuły, że są niewidzialne.

Tego dnia wróciłam do pustego domu, otworzyłam wino i siedziałam na podłodze, słuchając tej samej piosenki w kółko. Tamten stół już nie był mój.

Stałam się kimś, kogo trzeba się wstydzić

Podsłuchałam ich przypadkiem. Siedzieli w pokoju, budując coś z klocków. Córka, starsza, nachyliła się do brata i powiedziała szeptem, ale wyraźnie:

– Babcia nas chyba nie lubi. Bo mama zrobiła coś złego.

Zamarłam. Stałam przy framudze drzwi z kubkiem herbaty, który nagle przestał parzyć.

– Nie mów tak, Hania. Mama nie zrobiła nic złego – odpowiedział Michaś. – To babcia jest dziwna.

Położyłam kubek na komodzie i przeszłam do łazienki, by nie zobaczyli, jak zalewam się łzami. Wieczorem zadzwoniłam do mamy. Głos miała oschły.

– Mamo, dzieci pytają. Czemu nie dzwonisz, czemu nie przyjeżdżacie?

– Kinga, to nie jest takie proste.

– Co nie jest proste? Bycie babcią?

– Po prostu nie chcemy psuć atmosfery. To trudne dla wszystkich.

– Atmosfery? Komu? Ciotkom, które nawet nie znają mojego życia? – nie wytrzymałam. – Wujkowi, który dwa razy był u mnie na kawie?

Mama zamilkła. Po chwili cicho powiedziała:

– Nie rozumiesz, w jakiej sytuacji to nas stawia wobec krewnych.

Patrzyłam na telefon, jakby zaraz miał wybuchnąć.

– Ale ja jestem waszą rodziną. Ja. Twoja córka. I twoje wnuki.

Nie odpowiedziała. Usłyszałam tylko skrzypnięcie drzwi. Chyba wyszła do innego pokoju. Tamtego wieczoru przestałam szukać usprawiedliwień. Nie byłam już córką. Byłam kimś, kogo trzeba się wstydzić.

Matka nie chciała mnie znać

Telefon zadzwonił w środku tygodnia, tuż po osiemnastej. Dzieci właśnie jadły kolację. Odbierając, widziałam na ekranie: „Karolina – siostra”.

– Kinga, mama jest w szpitalu. Coś z sercem. Nie wiemy jeszcze dokładnie, ale... to nie wygląda dobrze.

Nie pytałam o szczegóły. Spakowałam dzieci do ojca i pojechałam. Szpital pachniał tym charakterystycznym zapachem połączonym ze strachem. Na oddziale wewnętrznym moja siostra siedziała przy automacie z kawą, blada.

– Jest przytomna, ale nie bardzo mówi. Mało kontaktowa – szepnęła. – Może cię pozna.

Weszłam. Mama leżała z zamkniętymi oczami. Dopiero po chwili uniosła powieki. Patrzyła na mnie tak długo, że zrobiło mi się niedobrze.

– Mamo... – zaczęłam. – To ja.

Milczała. Dopiero po kilku minutach powiedziała cicho, z trudem:

– Z tobą wszystko się wtedy skończyło.

Zamarłam.

– Co się skończyło?

Nie odpowiedziała. Odwróciła wzrok w stronę okna. Wyszłam z sali z drżącymi dłońmi. „Z tobą wszystko się wtedy skończyło”. Co? Rodzina? Złudzenia? Dumna opowieść przy serniku? Zrozumiałam jedno – to nie chodziło o mnie. Chodziło o obraz, który naruszyłam. Wiedziałam, że nie usłyszę już od niej więcej. I że nie muszę. Bo to jedno zdanie tłumaczyło wszystko.

Czy babcia nas już nie kocha?

Była niedziela. Cisza, której kiedyś nie znosiłam, dziś otulała mnie znajomo jak ciepły sweter. Dzieci były u ojca, a ja siedziałam przy stole z jednym pustym talerzem. Obiady gotowałam już tylko dla nich. Dla siebie nie miałam ochoty. Otworzyłam szufladę i wyciągnęłam stary album. Zdjęcia z czasów, gdy wszyscy się jeszcze uśmiechali. Ja i mój były mąż, dzieci w nosidełkach, mama z fartuszkiem w kwiaty. Zatrzymałam wzrok na jednej fotografii – siedzieliśmy wszyscy przy stole u rodziców, uśmiechnięci, pałaszujący coś chyba z wielkim apetytem.

Zamknęłam album. Wyszłam na spacer do parku. Odebrałam dzieci po drodze – były akurat u taty, niedaleko. Córka ściskała mnie mocno za rękę.

– Mamo?

– Tak, kochanie?

– Czy babcia nas już nie kocha?

Zatrzymałam się. Jak odpowiedzieć na coś, czego sama nie rozumiem?

– Babcia... ma w głowie swoje trudne rzeczy. Ale to nie znaczy, że wy zrobiliście coś źle.

Nie była to prawda. Ale też nie kłamstwo. Po prostu to jedyne, co potrafiłam powiedzieć. Patrzyłam, jak Michaś wchodzi na drabinkę. W jego oczach nie było już pytań. Ale we mnie zostały. Czy naprawdę można zniknąć z czyjegoś życia tylko dlatego, że wybrało się siebie?

Może znajdziemy inny stół

Spotkałyśmy się u niej. W kuchni pachniało kawą i czymś pieczonym – cynamon, jabłka, sentyment. Siostra była w bluzie, włosy miała związane w kucyk. Usiadła naprzeciwko mnie i przez chwilę nic nie mówiła.

– Mama trochę dochodzi do siebie – zaczęła w końcu. – Ale... raczej nie pytała o ciebie.

Skinęłam głową.

– Spodziewałam się.

Siostra zawahała się, a potem westchnęła.

– Wiesz, mama zawsze chciała mieć wszystko poukładane. Ty im to zabrałaś. Może dlatego nie umie ci wybaczyć.

– Ale to nie ja ich zostawiłam. To oni mnie.

– Wiem. Po prostu... może nie wiedzą, jak z tobą rozmawiać.

Zacisnęłam dłonie na kubku.

– Nie chcą. Bo łatwiej mieć pusty talerz przy stole niż trudną rozmowę.

Siedziałyśmy chwilę w milczeniu. Za oknem kot przemykał po ogrodzeniu.

– Chcesz, żeby dzieci wpadły do nas w niedzielę? – spytała nagle siostra. – Zrobimy pizzę. Bez rosołu, bez spiny. Po prostu... razem.

Spojrzałam na nią z wdzięcznością. Może nie odzyskałam tamtego stołu. Ale może znajdziemy nowy.

– Tak. Myślę, że by się ucieszyły.

I ja też. Bardzo.

Nie udaję, że już nie boli

Wciąż boli. Nie będę udawać, że nie. Czasem w niedzielne popołudnia, gdy dzieci rozkładają planszówki na podłodze, nachodzi mnie cisza, której nie potrafię zagłuszyć. To wtedy najczęściej wracają wspomnienia – sernik, rosół, rozmowy o niczym. Tylko że teraz już wiem, że pod tą atmosferą kryło się coś kruchego.

Nie pytam już, dlaczego mnie nie zapraszają. Przestałam tłumaczyć dzieciom zachowanie babci. Nie próbuję już udowadniać, że zasługuję na miejsce przy stole. Zaczęłam stawiać swój. Może mniejszy. Może tylko z trzema talerzami. Ale mój, własny, prawdziwy i szczery. Nie przepraszam już za to, że moje życie wygląda inaczej. Nie potrzebuję potwierdzenia, że jestem w porządku.

Często wpadamy do siostry. Dzieci znają jej mieszkanie na pamięć. Jest gwar, śmiech, pizza z za dużą ilością sera. I nikt nie mierzy mnie wzrokiem. Brak miejsca przy rodzinnym stole może boleć. Ale dziś wiem, że nie tylko to tworzy rodzinę. Najważniejsze jest to, kto z tobą siedzi – i jak na ciebie patrzy. Po prostu.

Kinga, 38 lat

Czytaj także: