„Zrobiłam wiejskie wesele z pierwszej komunii syna. Miało być na bogato, więc dubajski tort to pikuś przy tym, co zrobiłam”

Mam na imię Agnieszka. Mam czterdzieści dwa lata i jednego syna – Kacpra. Odkąd pamiętam, wszystko kręciło się wokół niego. Ale teraz, kiedy patrzę na to z perspektywy czasu, zaczynam rozumieć, że kręciło się też wokół mnie. Moich kompleksów. Mojej potrzeby pokazania, że potrafię. Że nie jestem już tą dziewczyną z bloku, co chodziła w jednym swetrze przez trzy zimy z rzędu.

Urodziłam się na Pradze, ojciec pił, matka robiła wszystko, żebyśmy przeżyli. Miałam dziesięć lat, jak pierwszy raz gotowałam obiad. Piętnaście, kiedy dorobiłam się swoich pierwszych butów „na pokaz” – czarne, lakierowane, z bazarku. Śmierdziały plastikiem, ale dla mnie to było jak mieć buty z najlepszego domu mody.

Przysięgłam sobie wtedy: moje dziecko nie będzie miało tak jak ja. Nigdy nie będzie się musiało wstydzić.

Kiedy Kacper miał przyjść na świat, wszystko inne przestało mieć znaczenie. Chciałam być najlepszą matką. Taką, co zrobi wszystko, żeby dziecko czuło się ważne. Ale gdzieś po drodze… pogubiłam się.

Gdy zbliżała się jego komunia, wiedziałam, że to będzie ten dzień. Nasz dzień. Że pokażę światu, jaka jestem matką. Że pokażę innym i sobie.

A potem... potem on spojrzał na mnie tak, jakby nie wiedział, kim jestem.

Syn nie doceniał moich starań

– Wstawaj, Kacperek, już siódma! – zawołałam, wchodząc do jego pokoju z żelazkiem w ręku. Garnitur czekał już wyprasowany na krześle, biała koszula pachniała lawendowym płynem do płukania. Nawet skarpetki miały złoty paseczek – żeby pasowały do spinek.

– Nie chcę tego zakładać – mruknął spod kołdry. – To jest sztywne.

Zamarłam. Już czułam, jak ciśnienie mi rośnie.

– Kacper, nie zaczynaj. Dzisiaj masz komunię. Musisz wyglądać porządnie. Wszyscy będą patrzeć.

– No właśnie – odburknął. – Czemu wszyscy? Po co ten DJ, ta sala? Ja nie chcę żadnej dyskoteki...

– Co ty wygadujesz?! – przerwałam mu ostro. – Chcesz iść jak obdartus, żeby ciocia Zosia potem gadała, że nas nie stać?

Zobaczyłam, jak jego oczy nagle stały się puste. Jakby zamknął się przede mną w sekundę.

– To twoja komunia czy moja? – rzucił cicho i poszedł do łazienki, zostawiając mnie z tym jednym zdaniem, które wryło mi się w głowę jak drzazga.

Stałam tam z tą cholerną koszulą w ręku i próbowałam sobie wmówić, że on po prostu nie rozumie. Że jest za mały. Że kiedyś mi podziękuje. Ale głęboko w środku… coś zaczynało mi zgrzytać.

Musiało być idealnie

Kościół był pełen ludzi. Pachniało kadzidłem i lakierem do włosów. Szeptałam do kamerzysty, żeby stanął z lewej, bo tam światło ładniejsze. Ciotka Jola poprawiała sukienkę wnuczki, a ja rzucałam okiem na wszystko: czy dzieci idą równo, czy ksiądz mówi wystarczająco głośno, czy mucha Kacpra się nie przekrzywiła.

A on... stał jakby nieobecny. Patrzył gdzieś ponad głowami wszystkich, z dłonią złożoną do modlitwy jakby mechanicznie.

– Nie rusza go to w ogóle – mruknął mój mąż, nachylając się do mnie. – A może to przez nas?

– Daj spokój – odburknęłam. – Dzieci teraz wszystko olewają.

Ale coś mnie uwierało. Ta jego twarz. Te oczy, w których nie było nawet cienia radości. Chciałam, żeby się uśmiechnął, żeby spojrzał na mnie z wdzięcznością, choć przez chwilę.

Ale nie spojrzał.

Zamiast skupić się na mszy, układałam w myślach plan na salę: kiedy wejdą dzieci, kiedy DJ puszcza konfetti, kiedy rozdajemy balony z helem. Musiało być idealnie. Musiałam pokazać, że nie jesteśmy już tacy „z bloku”. Że jesteśmy kimś. Że potrafimy.

A Kacper... po prostu tkwił w tym wszystkim, jakby był tylko dodatkiem do dekoracji.

Syn nie był szczęśliwy

Sala wyglądała jak z katalogu. Białe obrusy, złote balony, girlandy z imieniem Kacpra nad stołem deserowym. DJ już rozstawiał sprzęt, dzieci piszczały przy fontannie z czekoladą, a kelnerki krążyły z półmiskami. Słyszałam, jak ktoś mówi: „Jak wesele! Tylko panny młodej brak!”.

A ja się uśmiechałam. Z zaciśniętym gardłem.

Patrzyłam na Kacpra. Siedział z boku, przy końcu stołu. Kręcił widelcem po talerzu, nie odezwał się nawet, gdy podszedł do niego kuzyn z prezentem.

– Kacper, idź zatańcz z dziećmi – zachęciłam cicho.

– Nie chcę. Mogę już iść do domu?

Zamarłam. W środku aż coś mi się zagotowało.

– Jak możesz? Przecież to dla ciebie wszystko!

Ale on tylko wzruszył ramionami. Jakby to „wszystko” nie miało dla niego żadnej wartości.

– Ale się postaraliście! – powiedziała jedna z cioć. – Aż się wierzyć nie chce, że wy to wszystko sami.

– Wszystko dla dziecka – odpowiedziałam z uśmiechem, ale miałam ochotę schować się w kuchni i już nie wychodzić.

Po raz pierwszy od rana przyszło mi do głowy, że może on tego w ogóle nie chciał. Że może naprawdę tylko ja tego potrzebowałam. Ale było już za późno. Impreza trwała w najlepsze.

Wszystko na pokaz

Było już po wszystkim. Goście wyszli, DJ zwinął sprzęt, a sala opustoszała. Wzięłam resztki tortu do pudełek, mama zbierała serwetki. Wszyscy mówili, że było cudownie. Że niezapomniany dzień. Ale ja czułam tylko ciężar. Jakby coś się we mnie złamało.

Kacper siedział na murku przed salą. W garniturze, z rozpiętą muchą. Nogi zwisały mu luźno, ręce trzymał w kieszeniach.

– Zmarzłeś? – spytałam, siadając obok.

– Mhm – odpowiedział beznamiętnie.

Siedzieliśmy chwilę w ciszy, aż w końcu powiedział:

– Czy to w ogóle była moja komunia? Bo wyglądało jak wesele.

Zamurowało mnie.

– Co ty wygadujesz?

– Chciałem tylko być z wami. Zjeść ciasto, pogadać. A wy cały dzień tylko biegaliście, ustawialiście, robiliście zdjęcia. Nawet ze mną nikt nie posiedział.

Zabrakło mi słów. W głowie miałam setki odpowiedzi, usprawiedliwień, tłumaczeń. Ale żadne nie chciało przejść przez gardło.

Usłyszałam w głowie moją matkę, wiele lat temu: „Wszystko zawsze na pokaz, a dzieciak i tak będzie miał żal”.

I nagle zrozumiałam, że zrobiłam dokładnie to, czego sama najbardziej nienawidziłam jako dziecko.

Chciałam dobrze

Po powrocie do domu zsunęłam buty, ledwo stojąc na nogach. Sukienka opinała mnie jak zbroja – nie wiedziałam, czy bardziej mnie bolały stopy, czy serce.

Kacper wszedł pierwszy. Nie czekał na mnie, nie obejrzał się. Rzucił marynarkę na fotel i poszedł do siebie. Usłyszałam trzask drzwi.

Zostałam w przedpokoju sama, z pudłami prezentów i głową pełną pytań.

– Nie rozumiem. Przecież to wszystko dla niego – szepnęłam do siebie, ale już bez przekonania.

Zaparzyłam herbatę. Wlałam ją do dwóch kubków, choć wiedziałam, że on pewnie nie przyjdzie. Ale przyszedł. Po godzinie. W piżamie, z rozczochranymi włosami. Usiadł naprzeciwko mnie i popatrzył tak, że z trudem wytrzymałam to spojrzenie.

– Czemu my nigdy nic nie robimy tak… po prostu?

– Co masz na myśli?

– Po co ta cała szopka? Wiesz, że Zbyszek z klasy miał komunię w domu? Mama upiekła sernik, przyszli dziadkowie, siedzieli razem. Nikt nie biegał, nikt nie płakał. Wszyscy się śmiali.

Zaparło mi dech. Nie umiałam odpowiedzieć.

– Ja się dziś nie czułem jak ktoś ważny, tylko jakbym brał udział w jakimś przedstawieniu.

Zamknęłam oczy. Poczułam łzy.

– Kacper… ja po prostu nie chciałam, żebyś czuł się gorszy. Tak jak ja kiedyś.

Spojrzał na mnie jeszcze raz. I wtedy nie powiedział nic. Ale nie uciekł. Został. Wziął kubek herbaty. I siedzieliśmy w ciszy, pierwszy raz od dawna naprawdę razem.

Zawiodłam go

Nie wiem, czy Kacper mi kiedykolwiek wybaczy. Może nawet nie ma czego wybaczać, bo z jego perspektywy nie zrobiłam nic złego, tylko... się pogubiłam. Tak naprawdę najbardziej musiałam wybaczyć sobie.

Dziś wiem jedno – dzieci nie potrzebują idealnych dekoracji, fontann z czekoladą, DJ-a z dymem scenicznym i drona kręcącego film. Potrzebują matki, która usiądzie obok i po prostu będzie. Bez scenariusza. Bez spinania się. Bez ukrytej potrzeby udowodnienia światu, że jest się „wystarczająco dobrą”.

Zrobiłam Kacprowi komunię jak wesele. A on patrzył na mnie jak na wroga. Myślałam, że daję mu prezent, a tak naprawdę robiłam sobie terapię. Leczyłam tym dniem swoje własne rany – te, których nikt nie widział. Nie rozumiałam, że dzieci nie chcą matki idealnej. Chcą matki prawdziwej.

Nie opowiadam tej historii po to, żeby się wybielać. Wręcz przeciwnie. Opowiadam ją, bo może któraś kobieta, szykująca właśnie dekoracje na „idealny dzień” dla swojego dziecka, zatrzyma się na chwilę. Usiądzie obok. Zapyta: „A ty czego naprawdę chcesz?”.

Bo czasem największy luksus, jaki można dać dziecku, to spokój i obecność. Nie złote balony.

Agnieszka, 42 lata

Czytaj także: