„Choć mama była wulkanem energii, według tamtej staruszki jej dni były policzone. Do dziś przechodzi mnie dreszcz”

Sześćdziesiątka to niemało dla kobiety, ale moja mama wyglądała na co najmniej dziesięć lat mniej. I to bez żadnych operacji plastycznych. Na dodatek miała mnóstwo energii – po prostu dynamit w nogach, wszędzie było jej pełno. Od rana do popołudnia w sądzie, a później zaraz na fitness, na rower albo na zajęcia z fotografii. Miała mnóstwo pasji, nigdy się nie nudziła. Z wiekiem nie zwalniała tempa. Mimo że ojciec odszedł od nas wiele lat wcześniej, nie znalazła sobie nowego partnera. Ale nie czuła się samotna. Miała mnóstwo przyjaciół i adoratorów. To ona wpoiła we mnie myśl, że pewności siebie można się nauczyć.

– Nie każdy rodzi się przebojowym, kochanie – powtarzała. – A poczucie własnej wartości jest jak jazda na rowerze. Po prostu trzeba się go nauczyć. I nigdy nie wolno się poddawać ani żyć byle jak.

Mimo dużej różnicy wieku byłyśmy przyjaciółkami. Mama pracowała jako sędzia w sądzie okręgowym. Drobna kobietka wsadzała do więzienia kryminalistów. Nie bała się ich, nie ulegała naciskom.

– Dziecko – mówiła – zasada w tym zawodzie jest prosta. Albo ja się będę ich bała, albo oni mnie.

I trzymała się tego zawsze. Pamiętam jak któregoś wieczoru, kiedy przyjechałam do niej na weekend z Krakowa, zaprosiła mnie na kolację do bardzo eleganckiej restauracji. Weszłyśmy, a cały środek sali zajmowali lokalni gangsterzy ze swoimi rodzinami. Świętowali chyba urodziny jednego z nich. Kilku z nich mama skazała wiele lat temu. Gdy weszłyśmy, wszyscy nagle zamilkli i zmierzyli nas lodowatym wzrokiem. Przestraszyłam się, chciałam uciekać, poprosiłam mamę, żebyśmy zmieniły lokal.

– W żadnym wypadku – powiedziała ostro. – No, jeszcze tego by brakowało, żeby przestępcy dyktowali mi, gdzie mam jeść kolację z córką – przepchnęła się między ich krzesłami i zajęła stolik w pobliżu.

Ten wypad w góry to też był jej pomysł.

– Mamo, właśnie skończyłam ciężką sesję egzaminacyjną – tłumaczyłam jej przez telefon. – Jestem potwornie zmęczona. Najchętniej nie ruszałabym się z domu i przeleżała ten wolny tydzień na kanapie, oglądając głupie seriale.

– Chyba żartujesz? – zdziwiła się. – Ile ty masz lat? Nie wiesz, że najlepszym odpoczynkiem jest zmiana aktywności? Skoro przez ostatni miesiąc siedziałaś kołkiem przy biurku i wkuwałaś, to teraz przyda ci się trochę wysiłku fizycznego. Zarezerwowałam już dla nas pokój w pensjonacie w Zakopanem. Odmowy nie przyjmuję!

Z dnia na dzień noga bolała ją bardziej

Już na drugi dzień po przyjeździe zauważyłam, że mama wygląda inaczej niż zwykle. Jakby była przemęczona, rozbita.

– Chyba jestem bardzo blada – powiedziała rano, stojąc przed lustrem. – Ale to żaden problem – dodała. – Trochę samoopalacza i już będę miała zdrowszy kolor. Zresztą pewnie też opalę się na stoku i wszystko wróci do normy.

– Mamo, przecież to nie chodzi o to, jak wyglądasz, tylko jak się czujesz – zmartwiłam się. – Idź do lekarza, proszę. Jesteś może przemęczona albo masz jakąś infekcję. Kiedy ostatnio robiłaś sobie badania krwi? – zapytałam.

Tak długo ją męczyłam, że w końcu obiecała mi, że pójdzie do lekarza zaraz po naszym powrocie z nart. Następnego dnia zaczęła narzekać na ból nogi.

– Pewnie gdzieś się uderzyłam na stoku – powiedziała, rozmasowując sobie kostkę. – Ale dziwne, że nie ma siniaka…

Wzięła dwie pigułki przeciwbólowe i jak zwykle stała już w gotowości do wypadu na wieczorny spacer. Odbiłyśmy trochę od Krupówek. Miałam dość tego dzikiego tłumu, gwaru, migoczących światełek i atakujących mnie ludzi w przebraniu niedźwiedzi, którzy uparcie namawiali nas do zdjęć. Był piękny wieczór. Lekki mrozek, bezchmurne niebo usiane tysiącami gwiazd. Spacerowałyśmy z mamą po bocznych uliczkach Zakopanego.

Zobaczyłam tę starą kobietę na przejściu dla pieszych. Była dziwnie ubrana. Raczej przebrana. Miała długą spódnicę, kraciasty, zniszczony płaszcz i czarną chustę na głowie. Stała o lasce po przeciwnej stronie ulicy, czekała na zielone światło. Było ciemno, ale z daleka widziałam, że wbija wzrok w mamę. Trwało to nienaturalnie długo. W końcu zmieniło się światło, ruszyłyśmy do przodu.

Stara kobieta, mijając nas, złapała mamę za ramię. Spojrzały na siebie. Po chwili staruszka skierowała wzrok na mnie. Oblał mnie zimny pot. W jej oczach było coś tak przenikliwego i przerażającego, jakbym widziała potwora.

– Nie bój się – zwróciła się do mojej mamy. – Spotkamy się. Już niedługo. Usiądziemy, porozmawiamy.

– Przepraszam, ale pani mnie z kimś pomyliła – mama nie wyglądała na wystraszoną ani speszoną. – Ale życzę pani miłego wieczoru – dodała.

Kobieta odeszła, a mama zaczęła jakiś zupełnie nowy temat. Jakby to, co się stało, nie było niczym nadzwyczajnym.

Trzy dni później zaraz po zejściu ze stoku pojechałyśmy na pocztę w centrum Zakopanego. Mama miała tam coś do odebrania. W urzędzie było sporo ludzi, zrobiło mi się duszno, powiedziałam, że zaczekam na zewnątrz. Wyciągnęłam z kieszeni telefon, zaczęłam odpisywać na SMS-a koleżance. W pewnej chwili poczułam, że ktoś stoi obok mnie, bardzo blisko. Odwróciłam głowę i wypuściłam telefon z rąk. To była ona! Stała tuż przy mnie, ale patrzyła gdzieś obok, przed siebie. Schyliłam się po telefon, wtedy ona odwróciła się w moją stronę.

– Będzie szybko, bez bólu i strachu – powiedziała, patrząc na mnie przeszywającym wzrokiem. – Ale nie przyjedziesz tu więcej, żeby uniknąć cierpienia.

Nie wiem dlaczego, ale natychmiast zrozumiałam, o co jej chodzi. Mówiła jakimś szyfrem, lecz ja czułam, jakbym go znała. Byłam wściekła na tę kobietę, chciałam odejść albo rzucić się na nią i ukarać za te przepowiednie, które wygłaszała. Ale nie mogłam nic zrobić. W końcu ona sama odwróciła się i poszła.

Liczba białych krwinek jak po latach choroby

Kategorycznie zażądałam od mamy skrócenia naszych ferii. Chciałam jak najszybciej wrócić z nią do domu rodzinnego i zmusić ją do zrobienia badań. Jeszcze nigdy w życiu nie byłam tak stanowcza, bo mama się w końcu poddała. Chyba też sama chciała zobaczyć się z lekarzem, ponieważ noga w kostce i biodro bolały ją coraz bardziej.

– Aniu, musimy chyba powtórzyć tę morfologię – powiedział do niej wystraszony pan Andrzej, lekarz rodzinny, do którego od lat chodziłyśmy obie z mamą. – To jest na pewno błąd, taki wynik jest niemal niemożliwy. .

Mama powtórzyła badania. Za tydzień leżała już w szpitalu z diagnozą... Byłam w szoku. Nie wróciłam do Krakowa, choć zaczął się nowy semestr na uczelni. Próbowałam zdobyć kontakt do najlepszych lekarzy w stolicy, znajomi pomagali mi jak mogli. W ciągu tygodnia ze zdrowej, energicznej osoby mama stała się pacjentką najpoważniejszego oddziału w szpitalu. Ale o dziwo, nadal czuła się nie najgorzej.

– Dziecko, ja cały czas w to nie wierzę – powtarzała uparcie. – Przecież czułam się do tej pory dobrze, nadal się czuję, gdyby nie ta noga… A podobno mam tyle białych krwinek, co ludzie po kilku latach choroby. To bardzo dziwne.

Lekarze mnie pocieszali.

– Musimy jeszcze poczekać na resztę badań – mówił profesor, który zajmował się mamą. – Proszę na razie jechać do siebie, do Krakowa. Pani mama tu jeszcze u nas trochę poleży. Będziemy o wszystkim informować na bieżąco. Nie ma powodów, żeby zaniedbywała pani teraz studia. Być może później będzie trzeba wziąć urlop dziekański, by zająć się mamą w domu.

Zdążyłam dojechać do Krakowa, gdy odebrałam ten telefon. Mama zmarła. Od diagnozy do śmierci upłynęły niecałe dwa tygodnie. Szok! Ziemia usunęła mi się spod nóg. Nie mogłam w to uwierzyć. Nie byłam przygotowana ani na chorobę mamy, ani na tak błyskawiczne jej odejście.

Pierwszego miesiąca po jej śmierci zupełnie nie pamiętam. Przeżyłam go chyba tylko dzięki lekom uspokajającym i nasennym. Byłam otępiała, ale nie czułam bólu. Prawdziwa żałoba przyszła kilka miesięcy później, kiedy ochłonęłam i dotarło do mnie, że straciłam jedyną naprawdę bliską mi osobę. Wtedy też przypomniałam sobie o tej staruszce z Zakopanego. Przepowiedziała śmierć mojej mamy. Sama była jak śmierć. Ale w chwilach największej tęsknoty i żalu przypominam sobie słowa, że „będzie szybko, bez bólu i strachu”. I pocieszam się, że mama odeszła spokojnie.