„Moja teściowa kocha jakieś chwasty bardziej niż swoje wnuki. Dzieci nie mogą bawić się w ogrodzie, bo >>wszystko zdepczą<<”

Każdy, kto mnie zna, wie, że ogrody zawsze były dla mnie czymś więcej niż tylko zbiorowiskiem roślin. Można powiedzieć, że rośliny są moim wytchnieniem i dziełem sztuki, które pielęgnuję z największą troską. Moja teściowa, Barbara, podziela tę pasję, choć nasze podejście do ogrodnictwa jest diametralnie inne. Dla mnie ogród to miejsce relaksu i zabawy dla całej rodziny, dla niej – niemal świętość, której nie wolno naruszać. Gdy zbliża się nasza wizyta u teściów, zawsze wiąże się ona z pewnym napięciem, szczególnie ze względu na dzieci. Przygotowując się do kolejnej wizyty, nie mogę oprzeć się wrażeniu, że znowu pokłócimy się o ogród. Zawsze próbuję znaleźć złoty środek pomiędzy pasją Barbary a potrzebą zabawy naszych dzieci. Już teraz czuję w kościach, że ta wizyta będzie dla mnie tylko źródłem frustracji...

Byliśmy w drodze do teściów

Jan skupiał wzrok na drodze, ale ja czułam, że to idealny moment, aby poruszyć temat, który od tygodnia nie daje mi spokoju.

– Janku, pamiętasz, jak w zeszłym roku na Wielkanoc, dzieci znalazły te kolorowe jajka w krzakach malin, które tam ukryłeś? – zaczynam, próbując nadać naszej rozmowie lekki ton.

– Oczywiście, były zachwycone – uśmiecha się Jan, przypominając sobie tamten moment.

– A potem twoja mama... – moje słowa zwieszają się w powietrzu, jakby ciągle trudno mi było uwierzyć w to, co się stało.

– Ach, tak... – westchnienie Jana niesie ze sobą mieszankę rezygnacji i niezrozumienia. – Jak mogłem zapomnieć. Zrobiła awanturę, że dzieci mogą uszkodzić krzewy, szukając tych jajek.

– Dokładnie, a przecież to tylko maliny. A twoja mama potraktowała to, jakby zagrażały istnieniu całego ogrodu – mówiłam, starając się utrzymać spokój. – Nie chodzi mi o to, że nie rozumiem jej pasji. Ale czasami mam wrażenie, że te rośliny są dla niej ważniejsze niż własne wnuki.

Jan kiwa głową, zamyślony.

– Wiem, co masz na myśli. Dla mamy ogród to nie tylko hobby, to jej całe życie. Ale masz rację, musimy znaleźć jakieś rozwiązanie. Przecież nie możemy pozwolić, aby dzieci czuły się tam jak intruzi.

– Dokładnie. Pamiętasz, jak Kasia chciała pokazać babci biedronkę, którą znalazła na liściu pomidora? A twoja mama prawie dostała szału, bo Basia dotknęła rośliny – kontynuuję, przywołując kolejne wspomnienie.

– Tak, tak... – Jan przytakuje. – Mama czasami traci proporcje. Porozmawiam z nią, obiecuję. Zadzwonię do niej zaraz, jeszcze zanim tam dotrzemy. Może uda mi się ją przekonać, by trochę poluzowała te zasady. Dzieciaki muszą mieć swobodę, zwłaszcza na świeżym powietrzu.

– Mam nadzieję, że to pomoże. Nie chcę kolejnych pogodnych dni wolnych spędzonych na tłumaczeniu dzieciom, dlaczego nie mogą bawić się w ogrodzie babci – mówię, czując, że mimo wszystko ta rozmowa daje mi odrobinę nadziei.

Resztę drogi pokonaliśmy w ciszy, która nie była już tak ciężka jak wcześniej. Nie chciałam się negatywnie nastawiać. Może tym razem uda się nam znaleźć złoty środek między pasją Barbary a potrzebą dzieci do zabawy.

Przyjechaliśmy na miejsce tuż przed obiadem

Barbara, w swoim niezmiennie perfekcyjnym ogrodniczym stroju, wyszła nas powitać z uśmiechem, który był dla obcych szczerym zachwytem, ale ja widziałam w nim nutę niepewności. Nie byłam pewna, czy to przez naszą obecność, czy może obawa przed możliwymi "naruszeniami" w jej ogrodzie.

– Witajcie, drogie dzieci! – zawołała z entuzjazmem, gdy wysiadaliśmy z samochodu. Przytulała nas kolejno, a na sam koniec uklękła, by przywitać się z wnukami. – Jakże ja się cieszę, żeście przyszli!

W jej głosie było coś, co zwiastowało, że rozmowa Jana z nią mogła nie przynieść oczekiwanych efektów. Jan, wyłapując mój wymowny wzrok, lekko wzruszył ramionami, jakby chciał powiedzieć: „Zrobiłem, co mogłem”.

– Babcia ma dla was coś specjalnego – zwróciła się do dzieci, a ich oczy natychmiast rozjaśniły się z ciekawości.

– Ale zanim to wszystko, chodźcie, zostawcie torby i usiądźcie do stołu. Ugotowałam wasze ulubione gołąbki – kontynuowała Barbara, prowadząc nas do domu.

Podczas obiadu rozmowy krążyły wokół błahostek: szkoły, pracy, planów na najbliższe dni. Jan, wykorzystując chwilę, kiedy dzieci zaczęły opowiadać babci o swoich przygodach, zwrócił się do mnie cichym głosem:

– Mama zgodziła się, abyśmy spędzili trochę czasu na zewnątrz, pod warunkiem, że będziemy uważać na rośliny.

– To już coś – odparłam, uśmiechając się kącikiem ust, choć w sercu wciąż czułam pewien niedosyt. – Zobaczymy, jak to będzie w praktyce.

Po obiedzie, Barbara z entuzjazmem zaproponowała spacer po ogrodzie, dokładnie stąpiając po wyznaczonej alejce. Dzieci, nieświadome ograniczeń, wybiegły przed siebie. Wszystko było ok, aż do momentu, gdy Alan zbliżył się niebezpiecznie do rabaty pełnej astrów.

– Ostrożnie, kochanie! – krzyknęła Barbara, a w jej głosie pojawił się niepokój. – Te kwiaty są jeszcze bardzo delikatne.

Dzieci zatrzymały się jak wryte, a my z Janem spojrzeliśmy na siebie z rezygnacją. Widać było, że mimo wszystkich starań, granica między zabawą a ochroną ogrodu będzie trudna do utrzymania.

– Może zagramy w coś, co nie wymaga biegania? – zaproponowałam szybko, starając się rozładować napięcie.

Barbara, widząc mój gest, uśmiechnęła się niepewnie i skinęła głową. Resztę popołudnia spędziliśmy na zabawach w domu. Nie zagrażały one roślinom, ale i tak czuło się pewne ograniczenie – taka piękna kwietniowa pogoda nie zdarza się często, a my musieliśmy siedzieć w domu przez fanaberie Barbary.

Mogliśmy zagryźć zęby, ale ciężko wytłumaczyć ograniczenia dzieciom

Dzieci, mimo wcześniejszego entuzjazmu do zabawy w domu, zdążyły już nieco zapomnieć o rygorach i ponownie wybiegły do ogrodu, próbując nagiąć granice, które Barbara dla nich wyznaczyła. Nie powstrzymywałam ich, bo nie będę odbierać im dzieciństwa, ale widziałam kwaśną minę i napięcie u Barbary, która nie spuszczała z dzieciaków wzroku. Podsłuchałam jak szepcze do Janka, by za 10 minut zajął dzieci czymś innym, bo zadepczą jej trawnik, jeśli będzie to dłużej trwało.

Wszystko szło względnie spokojnie, dopóki piłka, za którą goniły, nie wylądowała wśród pełnych kwiatów rabat.

– O nie, babcia będzie zła... – szepnęła Kasia, patrząc na mnie z przerażeniem.

Zanim zdążyłam cokolwiek zareagować, Jan pospieszył na ratunek.

– Ja to zrobię. Tylko uważajcie, gdzie stąpacie – powiedział, starając się rozładować sytuację.

Niestety, Barbara była szybsza. Jej oko sokole dostrzegło nasze małe zamieszanie i nie minęła chwila, gdy już stała obok nas, z rękami zaciśniętymi na biodrach.

– Co się tutaj dzieje? – Jej ton był ostry, a w oczach malował się niepokój o los swoich ukochanych roślin.

– To tylko piłka, mamo. Wyniosę ją stąd – Jan próbował łagodzić sytuację, ale Barbara już miała swoje zdanie na ten temat.

– Nie o to chodzi, Janek! – wybuchnęła. – Chodzi o zasady! Ja po prostu nie rozumiem, jak można nie myśleć, bawiąc się tuż przy kwiatowych rabatach.

Wtedy nie wytrzymałam

Cała frustracja i poczucie niesprawiedliwości, jakie kumulowało się we mnie od początku naszej wizyty, znalazły ujście.

– Barbara, proszę cię... To tylko dzieci. One muszą mieć przestrzeń do zabawy. Nie możemy ich ciągle ograniczać. Ogród powinien być dla ludzi, a nie na odwrót – powiedziałam, starając się zachować spokój.

– Ale to mój ogród! – Barbara wyglądała na głęboko urażoną. – I mam prawo wymagać, by szanowano moją pracę.

– Oczywiście, że masz. Ale czy nie sądzisz, że warto znaleźć jakiś kompromis? – Jan włączył się do rozmowy, starając się położyć łagodzącą dłoń na ramieniu matki.

Dialog zaczął przybierać na sile. Emocje rosły, a każde z nas stawało po swojej stronie barykady. Barbara broniła swojego prawa do prowadzenia ogrodu w sposób, w jaki chciała, my zaś prawa dzieci do beztroskiej zabawy.

W powietrzu wisiało napięcie, którego nikt z nas nie potrafił rozładować

– Barbara, rozumiem twoją pasję i to, ile pracy wkładasz w ten ogród, ale czy nie możemy znaleźć jakiegoś kompromisu dla dzieci? – zaczęłam, próbując złagodzić napiętą atmosferę.

– Moniko, ten ogród to moje życie. Wkładam w niego całe serce. Nie mogę pozwolić, aby dzieci biegały tu i niszczyły rośliny, które pielęgnuję latami – odparła Barbara, jej głos był stanowczy, a w oczach malowało się zdecydowanie.

– Ale Barbara, pamiętasz, co się stało rok temu? Kiedy dzieci chciały tylko nazbierać płatki kwiatów do prac plastycznych? Zrobiłaś awanturę, że „rujnują twoją pracę”. To było tylko kilka kwiatów! – nie kryłam irytacji, przypominając jedną z wielu podobnych sytuacji.

– To nie były „tylko kwiaty”, Moniko. To był porządek w moim ogrodzie. Każdy element ma tu swoje miejsce – Barbara odpowiadała z coraz większą zaciętością.

– Ale dzieci powinny mieć wolność odkrywania świata, Barbaro. Nie możemy ich uczyć, że świat to miejsce, gdzie za każdym rogiem czyha zakaz. Rok temu, kiedy Kasia chciała posadzić swojego tulipana, odmówiłaś, mówiąc, że „nie ma na to miejsca w twoim perfekcyjnym układzie”. To zbyt surowe, nawet dla dorosłych – kontynuowałam, coraz bardziej zdenerwowana.

– Moje „perfekcyjne układy” to wynik ciężkiej pracy i poświęcenia, Moniko. Nie możesz tego zrozumieć, bo nie dzielisz tej pasji – Barbara patrzyła na mnie z mieszanką rozczarowania i frustracji.

– Pasja nie powinna przesłaniać potrzeb innych, zwłaszcza dzieci. Chcemy, aby nasze dzieci miały tu piękne wspomnienia, a nie ciągłe zakazy i ograniczenia – podkreśliłam, czując, że nasza rozmowa zamienia się w bezowocną kłótnię.

– Dzieci muszą nauczyć się szacunku do pracy innych, Moniko. To lekcja na całe życie – odpowiedziała Barbara, jednak jej głos już nie był tak stanowczy.

Każda z nas trzyma się swoich przekonań, ale ta rozmowa była potrzebna

W obliczu rosnącego napięcia, Jan postanowił wziąć sprawy w swoje ręce. Zaproponował matce spacer po ogrodzie, licząc na to, że uda mu się załagodzić sytuację na osobności. Ja tymczasem zabrałam dzieci do środka, aby dać im trochę wytchnienia od całej tej sytuacji.

Siedząc w kuchni, popijając herbatę i oglądając przez okno, jak Jan i Barbara powoli oddalają się między rabatami, czułam mieszankę zdenerwowania i nadziei. Nadzieję, że Jan znajdzie sposób, by przekonać swoją matkę do większej elastyczności.

Z rozmyślań wyrwało mnie szuranie nóg i cichy głos Kasi, która szepnęła: – Czy babcia już nie jest na nas zła?

– Nie, kochanie, babcia nie jest zła. Po prostu bardzo dba o swój ogród i czasami zapomina, że najważniejsze są ludzie, a nie rośliny – wyjaśniłam, przytulając ją do siebie.

W międzyczasie Jan i Barbara wrócili z ich rozmowy. Na twarzy Jana malowała się nadzieja, choć Barbara nadal wyglądała na zamyśloną. Gdy usiedliśmy wszyscy razem w salonie, Jan podjął głos:

– Porozmawiałem z mamą i myślę, że udało nam się dojść do pewnego kompromisu. Mama zgodziła się, by dzieci mogły swobodnie bawić się w określonej części ogrodu. Będziemy tylko musieli zainstalować niewielką bramkę, aby nie biegały wśród najbardziej delikatnych roślin.

Barbara kiwnęła głową, potwierdzając słowa Jana, choć widać było, że decyzja ta nie przyszła jej łatwo.

– Rozumiem, jak ważne jest dla was, aby dzieci miały przestrzeń do zabawy. Postaram się być bardziej elastyczna, choć proszę, abyście również wy zrozumieli moje przywiązanie do tego ogrodu – powiedziała, patrząc na mnie i dzieci.

To było więcej, niż się spodziewaliśmy. Choć wiedziałam, że droga do pełnego porozumienia jeszcze przed nami, to poczułam ulgę. Jan, uśmiechając się, podziękował matce.

Dalej uważam, że Barbara wydziwia i jej zasady są wydumane. Mimo to cieszę się, że wykazała jakąkolwiek elastyczność w sytuacji. Z drugiej strony podziwiam jej upór i pasję. Jak to możliwe, że ona kocha te rabatki na tyle, by bronić je przed wnukami? Pozostaje to dla mnie zagadką i choć kocham rośliny nie wyobrażam sobie jak można kochaj je bardziej niż dzieci.

Monika, 28 lat